พระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ.ศ. 2562 มาตรา 42 วรรคหนึ่ง กำหนดให้สถาบันอุดมศึกษาต้องเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวกับการดำเนินงานของสถาบันอุดมศึกษานั้นต่อสาธารณะตามหลักเกณฑ์ วิธีการและระยะเวลาที่ กำหนดไว้ในกฎกระทรวง ดังนั้น สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สป.อว.) จึงได้จัดทำกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาการเปิดเผยและการส่งข้อมูลการอุดมศึกษา พ.ศ. 2566 ซึ่งได้ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 140 ตอนที่ 42 ก เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2566 แล้ว โดยในหมวด 2 หลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาการเปิดเผยข้อมูลการอุดมศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาต่อสาธารณะ ข้อ 6 ได้กำหนดให้สถาบันอุดมศึกษาต้องเปิดเผยข้อมูลตามบัญชี 1 บัญชี 2 และบัญชี 3 ท้ายกฎกระทรวง ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ ตามที่ปลัดกระทรวงกำหนดซึ่งต้องสามารถนำไปใช้ในการประมวลผลเพื่อการอื่นได้ โดยเปิดเผยผ่านทางระบบเทคโนโลยีสารสนเทศหรือวิธีการอื่นใดที่ประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงได้โดยสะดวก ประกอบกับบทเฉพาะกาล ข้อ 19 ได้กำหนดให้สป.อว.จัดท าคู่มือหรือแนวทางปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ วิธีการและระยะเวลาการเปิดเผยและการจัดส่งข้อมูลการอุดมศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาตามกฎกระทรวงให้แล้วเสร็จและแจ้งให้สถาบันอุดมศึกษาทราบ ภายในหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่วันที่กฎกระทรวงใช้บังคับ ในการนี้ สป.อว. จึงได้ออกประกาศ เรื่อง การเปิดเผยข้อมูลของสถาบันอุดมศึกษาในรูปแบบ อิเล็กทรอนิกส์ตามข้อ 6 ของกฎกระทรวง พร้อมทั้งจัดทำแนวทางปฏิบัติการเปิดเผยข้อมูลของสถาบันอุดมศึกษา ตามกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาการเปิดเผยและการส่งข้อมูลการอุดมศึกษา พ.ศ. 2566 เพื่อให้สถาบันอุดมศึกษาได้รับทราบหลักเกณฑ์และวิธีการในการเปิดเผยข้อมูล รวมถึงใช้เป็นแนวทางในการดำเนินการเปิดเผยข้อมูลต่อสาธารณะต่อไป
วัตถุประสงค์
เพื่อให้สถาบันอุดมศึกษาใช้เป็นแนวทางปฏิบัติในการเปิดเผยข้อมูลการอุดมศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาต่อสาธารณะ ตามกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาการเปิดเผยและการส่ง ข้อมูลการอุดมศึกษา พ.ศ. 2566
คำนิยามที่สำคัญ
ในแนวทางปฏิบัติฉบับนี้ มีคำนิยามที่สำคัญ ดังนี้
รูปแบบอิเล็กทรอนิกส์หมายถึง รูปแบบของข้อมูลที่จัดทำขึ้นโดยคอมพิวเตอร์ในลักษณะของไฟล์ดิจิทัลที่สามารถนำไปประมวลผลหรือนำไปใช้ประโยชน์เพื่อการวิเคราะห์ สังเคราะห์ได้
ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศหรือวิธีการอื่นใด หมายถึง เว็บไซต์หลักของสถาบันอุดมศึกษา ซึ่งเป็นช่องทางในการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์การดำเนินงานของสถาบันอุดมศึกษาในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงช่องทางการติดต่อสื่อสารที่ประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงได้โดยสะดวก
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
1 พระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ.ศ. 2562
มาตรา 42 วรรคหนึ่ง สถาบันอุดมศึกษาต้องเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวกับการดำเนินงานของสถาบันอุดมศึกษา นั้นแก่สาธารณะ ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาที่กำหนดในกฎกระทรวง
2 กฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาการเปิดเผยและการส่งข้อมูลการอุดมศึกษา พ.ศ. 2566
1) หมวด 2 หลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาการเปิดเผยข้อมูลการอุดมศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาต่อสาธารณะ
ข้อ 5 เพี่อประโยชน์ในการติดตามและตรวจสอบการดำเนินงานของสถาบันอุดมศึกษา สถาบันอุดมศึกษา ต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับการดำเนินงานของสถาบันอุดมศึกษาดังต่อไปนี้ ต่อสาธารณะ
(1) ข้อมูลเกี่ยวกับสถาบันอุดมศึกษาซึ่งต้องประกอบด้วยข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับสถาบันอุดมศึกษาและ ข้อมูลการนำองค์กรตามที่กำหนดในบัญชี 1 ท้ายกฎกระทรวงนี้
(2) ข้อมูลเกี่ยวกับการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ หน้าที่ และอำนาจของสถาบันอุดมศึกษาตามที่ กำหนดในบัญชี 2 ท้ายกฎกระทรวงนี้
(3) ข้อมูลเกี่ยวกับผลการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ หน้าที่ และอำนาจของสถาบันอุดมศึกษาตามที่กหนดในบัญชี 3 ท้ายกฎกระทรวงนี้
ข้อ 6 ให้สถาบันอุดมศึกษาเปิดเผยข้อมูลตามที่กำหนดในบัญชี 1 บัญชี 2 และบัญชี 3 ท้าย กฎกระทรวงนี้ ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ตามที่ปลัดกระทรวงกำหนดซึ่งต้องสามารถนำไปใช้ในการประมวลผล เพื่อการอื่นได้ โดยเปิดเผยผ่านทางระบบเทคโนโลยีสารสนเทศหรือวิธีการอื่นใดที่ประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงได้โดยสะดวก
ข้อ 7 ให้สถาบันอุดมศึกษาเปิดเผยข้อมูลตามข้อ 5 ภายในระยะเวลาที่กำหนดในบัญชี 1 บัญชี 2 และ บัญชี 3 ท้ายกฎกระทรวงนี้
(2) หมวด 4 การบริหารจัดการข้อมูลการอุดมศึกษา
ข้อ 17 ในกรณีที่สำนักงานปลัดกระทรวงพบว่าสถาบันอุดมศึกษาเปิดเผยหรือจัดส่งข้อมูล การอุดมศึกษาตามกฎกระทรวงนี้ไม่ถูกต้อง ไม่ครบถ้วน หรือไม่ดำเนินการภายในระยะเวลาที่กำหนด ให้สำนักงาน ปลัดกระทรวงแจ้งเป็นลายลักษณ์อักษรให้สถาบันอุดมศึกษาดำเนินการให้เป็นไปตามกฎกระทรวงนี้ภายในระยะเวลาที่ ปลัดกระทรวงกำหนด
ในกรณีที่สถาบันอุดมศึกษาไม่ดำเนินการภายในระยะเวลาที่ปลัดกระทรวงกำหนดตามวรรคหนึ่ง ให้สำนักงานปลัดกระทรวงแจ้งเตือนเป็นลายลักษณ์อักษรแก่สถาบันอุดมศึกษาเพื่อดำเนินการให้แล้วเสร็จภายใน สามสิบวัน หากสถาบันอุดมศึกษาไม่ดำเนินการภายในระยะเวลาดังกล่าว ให้สำานักงานปลัดกระทรวงแจ้งให้ คณะกรรมการการอุดมศึกษาหรือคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษาทราบ แล้วแต่กรณี และประกาศให สาธารณชนทราบเป็นการทั่วไป
ข้อ 18 ให้สำนักงานปลัดกระทรวงติดตามผลการดำเนินงานด้านข้อมูลการอุดมศึกษาตามกฎกระทรวงนี้ และรายงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาและคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษาทราบเพื่อรายงานให้รัฐมนตรีทราบ ต่อไป ทุกปีงบประมาณ
3. ประกาศ สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เรื่อง การเปิดเผย ข้อมูลของสถำบันอุดมศึกษาในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ตามข้อ 6 ของกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาการเปิดเผยและการส่งข้อมูลการอุดมศึกษา พ.ศ. 2566
4 ประกาศกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เรื่อง การติดตามและตรวจสอบ การดำเนินการของสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ. 2566
